ตำราสมุนไพรไทย โกฐกะกลิ้ง

โกฐกะกลิ้ง

ชื่ออื่น ๆ : -

ชื่อสามัญ : -

ชื่อวิทยาศาสตร์ : -

วงศ์ : -

ลักษณะทั่วไป

ต้น : เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ แตกกิ่งก้านสาขาที่เรือนยอดของต้น เปลือกต้นเกลี้ยงและสีเหลืองเทา ๆ มีเนื้อไม้ที่แข็งที่ทนทาน ลำต้นสูงประมาณ 12 เมตร

ใบ : เป็นไม้ใบเดี่ยว ออกเรียงกันเป็นคู่ ๆ ไปตามลำต้นลักษณะใบเป็นรูปมนรี ปลายแหลม โคนมน ขอบใบเป็นคลื่นเล็กน้อยมีสีเขียว ยาวประมาณ 2.5-4 นิ้ว

ดอก : ออกเป็นช่ออยู่ตามง่ามใบหรือตรงส่วนยอดของก้าน ดอกมีขนาดเล็กสีเขียวแกมขาว ลักษณะของดอกเป็นหลอดเล็ก ๆ ปลายดอกแยกออกเป็น 5 แฉก หรือกว่าดอกยาวประมาณ 0.8 ซม.

ผล : พอดอกแก่หรือร่วงโรยไปก็จะติดผล ซึ่งเป็นลูกกลม ๆ เปลือกของผลนั้นมันเงาและสีเหลืองคล้ายผลส้ม แต่จะเล็กกว่าผลโตประมาณ 1.5-2 นิ้ว ภายในผลมีเมล็ดเป็นรูปกลมแบน สีหม่น ๆ มีขนปกคลุมอยู่ เม็ดหนึ่งมีเมล็ดอยู่ 2-5 เม็ด

การขยายพันธุ์ : เป็นไม้กลางแจ้ง ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด

ลักษณะทั่วไป

ต้น : เป็นพรรณไม้พุ่ม ามีลักษณะลำต้นเป็นโพรงกลวง และมียางสีเหลือง กิ่งก้านสาขาแตกออกมาก และมีใบเป็นพุ่ม

ใบ : ลักษณะของใบเป็นใบที่มีขนาดใหญ่ และยาว ประมาณ 60-120 ซม. ริมขอบใบหยัก ใบเป็นแฉก มีก้านใบยาวประมาณ 20-45 ซม.

ดอก : ดอกออกเป็นช่อยาว ลักษณะของดอกเป็นดอกเล็ก ๆ มีสีขาวอมเขียว ดอกเกาะติดกันอยู่ในก้านช่อกิ่งกิ่งหนึ่งมีประมาณ 7-10 ช่อ

ผล : ผลมีขนาดยาวประมาณ 1 ซม. กว่างประมาณ 0.6 ซม. ผลจะแก่ในช่วงเดือนสิงหาคม

ราก : รากมีลักษณะยาวพื้นผิวมีร่องเป็นริ้ว หรือเป็นขุยเกาะติดอยุ่เป็นสีเหลือง

การขยายพันธุ์ : เป็นพรรณไม้ที่มีการขยายพันะด้วยวิธีการแยกลำต้น หรือการเพาะเมล็ด

ส่วนที่ใช้ : ราก

สรรพคุณ : ราก นำรากมาปอกเปลือกออก แล้วนำไปตากแห้ง จะมีรสชาติขม กลิ่นหอม ใช้เป็นยาแก้อุจจาระ และปัสสาวะไม่ปกติ แก้โรคในดวงตา โรคท้องเสีย โรคริดสีดวงงอก เป็นยาระบาย บำรุงกระเพาะอาหารช่วยในการย่อยและบำรุงธาตุให้เป็นปกติ

ถิ่นที่อยู่ : โกฐน้ำเต้า เป็นพรรณไม้ที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในแถบภาคยุโรปในประเทสอินเดีย รัสเซีย จีน ธิเบต

พจนานุกรม สมุนไพรไทย ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม